Een etsbrug of plakbrug is een alternatief om een ontbrekende tand of kies te vervangen. Het bijzondere van een etsbrug is dat de tandarts deze aan gave of vrijwel gave tanden of kiezen kan plakken zonder dat deze uitgebreid moeten worden beslepen. Er zijn twee manieren om de etsbrug aan te brengen. Bij de eerste methode verankert de tandarts de etsbrug éénzijdig aan één aangrenzende tand of kies. Bij de tweede manier verankert de tandarts de etsbrug aan weerszijden, aan één tand of kies. Een kunsttandje (dummy) – vult de lege ruimte van de ontbrekende tand of kies op. Zogenaamde retentievleugels zorgen voor het houvast aan de pijlers. De tandarts zet deze met cement vast: je kunt dit zelf niet verwijderen.

Materiaal brug

Er zijn verschillende materialen om een brug te maken: een metaallegering (chroom-kobalt of titanium), een glasvezelversterkte kunststof of een volkeramisch materiaal. Afhankelijk van de locatie en de functie van de brug zal de tandarts een bepaald materiaal adviseren. Bij een metalen etsbrug is de brugbasis van metaal met een tandkleurige dummy. Daarbij is het mogelijk om de kleur van de dummy aan te passen aan de kleur van je natuurlijke tanden. Kies je voor een etsbrug van glasvezelversterkte kunststof dan is deze helemaal tandkleurig, net als een volkeramische etsbrug. Met de metalen en de glasvezelversterkte kunststof etsbruggen is al veel ervaring. De volkeramische etsbrug is in feite nog experimenteel.

De behandeling

Eerst beslijpt de tandarts zo minimaal mogelijk de brugpijlers (waaraan de brug verankerd wordt) en maakt deze gereed voor plaatsing. Vervolgens wordt er een afdruk gemaakt. Een tandtechnicus gebruikt deze afdruk dan om een passende brug te maken. Soms is het mogelijk om zonder tussenkomst van een tandtechnicus een glasvezelversterkte kunststof etsbrug direct in de mond te maken. Afhankelijk van de situatie plaatst de tandarts wel of geen noodvoorziening tot de definitieve etsbrug klaar is. Voordat de tandarts de definitieve etsbrug plaatst controleert deze of alles past. Vervolgens zet de tandarts de etsbrug vast met speciaal daarvoor bestemd cement.

Doet de behandeling pijn?

Omdat het beslijpen van de pijler(s) erg oppervlakkig is en plaatsvindt in het buitenste glazuurlaagje, blijft de tandarts ver van de tandzenuw verwijderd. Gevoeligheid en pijn komen daardoor zelden voor. Een verdoving is over het algemeen niet nodig.

Levensduur brug

Uit internationaal wetenschappelijk onderzoek blijkt dat etsbruggen jaren kunnen meegaan. De overleving van metalen etsbruggen is na tien jaar meer dan 80%. Van glasvezelversterkte kunststof etsbruggen is de overleving na vijf jaar rond de 75%. Van de vol keramische variant zijn op dit moment onvoldoende gegevens bekend om een betrouwbare voorspelling te kunnen maken. De levensduur van elke tandheelkundige restauratie – en dus ook van etsbruggen – hangt overigens voor een belangrijk deel af van de zelfzorg. Je moet de etsbrug, net als alle tanden en kiezen, goed schoonhouden. Je tandarts of mondhygiënist kan je vertellen wat de beste manier is om je brug schoon te houden.

Wat doe ik als de brug loslaat?

Het is mogelijk dat het cement, waarmee de brug is vastgemaakt, loslaat. Dit kan vooral bij metalen etsbruggen gebeuren. Vaak kan de tandarts dit type etsbrug opnieuw vastzetten. Glasvezelversterkte etsbruggen komen zelden los, maar lopen meer kans om te breken. Soms is reparatie in de mond mogelijk, maar een breuk leidt meestal tot vervanging. Van het faalgedrag van volkeramische etsbruggen is door het ontbreken van langetermijnresultaten weinig te zeggen. Neem bij problemen direct contact op met je tandarts. Ook als de brug niet lekker zit of als er een ander probleem is geldt: schroom niet om contact op te nemen. Je tandarts kan je ongemakken verhelpen.

Bron: Dr. A. van Dalen, tandarts-medewerker van de afdelingen Materiaalkunde en Orale Diagnostiek van ACTA

Etsbrug (plakbrug)