Tandarts Richard Kohsiek wenst iedereen een fijne zomer. Maar vraagt aan de vooravond van de grote vakantie toch wat extra aandacht voor de mondverzorging. Want die laat op reis nog weleens te wensen over. Maak gebruik van zijn tips en adviezen, die hij geeft in deze speciale zomerserie 'Met een gezonde mond de wereld rond'.

Deel 2: Mondverzorging op laag pitje

Een extra ijsje, een verfrissend colaatje, met regelmaat een biertje of cocktail te veel. Het is vakantie! En dan letten we even niet op ons eet- en drinkgedrag. Maar ook de mondhygiëne schiet er bij in, zo blijkt: we poetsen minder zorgvuldig, gebruiken liever de handtandenborstel in plaats van de elektrische en reinigen minder vaak tussen tanden en kiezen.

Neem per dag bewust een momentje voor je gebit

Tandarts Richard Kohsiek vertelt hoe je tijdens je vakantie toch je mond gezond kunt houden. “Tijdens die heerlijke weken zit je vaak in een ander ritme. Of je hebt gewoon even geen zin om je intensief bezig te houden met het reinigen van je gebit. En het is nou ook weer niet zo heel zo erg om een of twee weekjes je gebit iets minder te verzorgen. Maar neem op een dag in ieder geval wel even één momentje voor je tanden en kiezen. En dan het liefst ’s avonds voor het slapen gaan. Even goed poetsen en als het kan stokeren en rageren.”

Niet poetsen na het overgeven

“Het is zo herkenbaar”, vervolgt hij lachend. “Je wordt ’s morgens wakker na een avond vol bier. Je spuugt de hele boel onder en haalt meteen het liefst de tandenborstel door je mond. Toch kun je dit beter niet doen, want zuur tast het tandglazuur aan, waardoor het brozer wordt. Het zachte glazuur kan dan gemakkelijk worden weggepoetst en dat verhoogt weer de kans op gaatjes. Spoel gewoon maar met water.”

Drink fris in korte tijd op

Suikers in ijsjes, frisdranken en alcohol worden door bacteriën in de mond ook omgezet in zuur. ”Krijgt je gebit dagelijks vaak zuren te verwerken, dan heeft het onvoldoende tijd om te herstellen. Het gaat echter niet alleen om de hoeveelheid suiker, maar ook om de snelheid waarmee die wordt genuttigd. Je kunt dus beter een glas fris in korte tijd opdrinken dan af en toe een slokje nemen, zoals kinderen vaak doen. Want anders vindt er iedere keer een zuuraanval op je gebit plaats.”

Cocktailprikker is geen tandenstoker

“En zit je op dat gezellige terrasje met een drankje en een hapje, neem nóóit een cocktailprikkertje als tandenstoker! Door de ronding kun je daarmee niet goed tussen je tanden en kiezen komen. Je beschadigt er alleen maar je tandvlees mee”, waarschuwt hij.

Teruglezen?

Deel 1 gaat over de voorbereiding. Heb je voor vertrek ook je verzekering gecheckt? En heb je in het buitenland een adapter voor je elektrische tandenborstel nodig?

Verder lezen?

Deel 3 gaat over kiespijn en andere calamiteiten. Denk niet meteen dat je vakantie verknald is.

Deel 4 tenslotte staat in het teken van taal. Je zal maar een tandarts nodig hebben in het buitenland. Imam zubobolju; hitno trebam zubara.

Herseninfarcten, de ziekte van Alzheimer, kanker, mogelijk zelfs vroeggeboorte. Artsen en onderzoekers zien steeds vaker opmerkelijke verbanden tussen ontstoken tandvlees en de gezondheid van de rest van het lichaam.

Deskundige adviezen

Dus is het zaak je mond zo schoon en gezond mogelijk te houden, onderstrepen deskundigen in ‘Gezond Idee’, het magazine van Maastricht UMC+. Zo vertelt prof. Dr. Peter Kessler, hoofd afdeling Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie van het ziekenhuis: “In je mond zitten zo’n 600 verschillende bacteriën, dat noemen we het mond-microbioom. Die bacteriën zijn belangrijk voor onder meer het verwerken van eten.”

Tandvlees is barrière

Je tandvlees is een barrière tussen die bacteriën en de rest van het lichaam. "Maar als je tandvlees is ontstoken en bloedt, kunnen die bacteriën via je bloedvaten overal in je lichaam terechtkomen.”

Houd je mond gezond

Lees ook zijn tips  en adviezen om je mond, en dus de rest van je lichaam, zo gezond mogelijk te houden.

Tieners die meer dan 3 uur per dag achter de computer zitten, houden er slechte eetgewoonten op na, poetsen minder vaak hun tanden en gaan te weinig naar de tandarts. Hiermee brengen ze hun mondgezondheid ernstig in gevaar, zo waarschuwen Poolse onderzoekers.

Jongens poetsen het minst

Aan de hand van een vragenlijst over de sociaaleconomische status en het gezondheidsgedrag zijn de gegevens van ruim 1.600 18-jarigen verzameld. De conditie van hun gebit en hun tandvlees werd klinisch geëvalueerd. Met name jongens die vaak achter de computer zitten, nemen het niet zo nauw met de mondverzorging: slechts de helft poetst zijn tanden 2 keer per dag.

Voorlichting belangrijk

Professor Jacek Tomczyk, directeur van het instituut voor Ecologie en bio-ethiek aan de Cardinal Stefan Wyszyński University in Warschau, onderstreept het belang van voorlichting over mondgezondheid. Tieners die veel computeren, moeten weten dat hun gedrag kan leiden tot slechte voedings- en mondgezondheidsgewoonten. Als die immers tijdens de adolescentie al zijn ontwikkeld, blijven ze vaak op volwassen leeftijd intact, zo stelt hij.

Zo’n oogverblindende tandpastalach als in de reclamespotjes willen we allemaal. Dus poetsen we met speciale tandpasta’s of laten we onze tanden bleken bij de tandarts. Toch is niet iedereen fan van bleken, want het zou je gebit beschadigen. Is dit waar? En waarom heeft de één wel witte tanden en de ander niet?

Lees er alles over in het artikel 'Is bleken slecht voor je tanden?' uit gezondNU 6–2019.

De tickets zijn binnen, paspoorten en creditcards liggen klaar en de reisverzekering is geregeld. In gedachten zijn de koffers al ingepakt: zomerkleding, zwemgoed, zonnebrand, toilettas. Niets vergeten?

Tandarts Richard Kohsiek wenst iedereen een fijne zomer. Maar vraagt aan de vooravond van de grote vakantie toch wat extra aandacht voor de mondverzorging. Want die laat op reis nog weleens te wensen over.  Maak gebruik van zijn tips en adviezen, die hij de komende vier weken geeft in deze speciale zomerserie 'Met een gezonde mond de wereld rond'.

Deel 1: De voorbereiding

Acute kiespijn, een tand die afbreekt, een valpartij waarbij je naar op je mond terechtkomt; de kans dat je precies in je vakantie tandheelkundige hulp nodig hebt, is niet groot. Maar een ongeluk zit nu eenmaal in een klein hoekje. Daarom is het raadzaam voor vertrek je verzekering te checken.

Voorkom verrassingen

Richard Kohsiek: “Er bestaat nog veel onduidelijkheid over wat er onder welke verzekering valt en welke kosten wel en niet vergoed worden. Wat veel mensen niet weten is dat tandheelkundige kosten die je in het buitenland maakt vaak onder de reisverzekering (met een aanvullende verzekering) vallen.” Sommige zorgverzekeraars vergoeden spoedeisende behandelingen in het buitenland tot een maximumbedrag via je aanvullende zorgverzekering, vervolgt hij. “Altijd goed om die ook nog even door te nemen, zodat je niet voor verrassingen komt te staan. In sommige landen is tandheelkundige zorg wat goedkoper, maar in bijvoorbeeld de Verenigde Staten of Italië kan een bezoekje aan de tandarts flink in de papieren lopen.”

Spoedeisende hulp

Voorwaarden voor een vergoeding is overigens wel dat het om spoedeisende hulp gaat. “Dat betekent dat je de klachten tijdens de vakantie hebt gekregen en niet al had voor vertrek. Hevige, spontane kiespijn is daar een goed voorbeeld van. Breekt er echter een stukje van je tand af dan is er niet per se acute hulp nodig. Mits je natuurlijk pijnklachten hebt.”

Fotootje appen

Neem voor de zekerheid ook het telefoonnummer van je eigen tandarts mee, raadt hij aan. “Dan kun je altijd even overleggen en indien nodig een fotootje appen. En volg het advies maar op: hij of zij kent jou en je gebit het beste.”

Duikers opgelet!

Heb je overigens nog voor je vakantie een controleafspraak bij de tandarts staan, zeg die dan niet af. Duikers bijvoorbeeld kunnen door de drukverschillen loszittende vullingen verliezen, waarschuwt Kohsiek.

Vergeet adapter niet

Nog een laatste tip voor een goede voorbereiding: “Kijk of je een adapter nodig hebt voor je elektrisch tandenborstel als je die wilt meenemen. Poets je in de vakantie toch liever met de hand, koop dan even een nieuwe tandenborstel en neem niet dat harige ding mee dat nog ergens in een laadje ligt! En ben je gewend aan je eigen stokertjes en ragertjes? Stop die dan ook in je koffer. Ze wegen niks.”

Verder lezen?

Deel 2 gaat over de mondzorg die het tijdens de vakantie soms zwaar te verduren heeft. Al die ijsjes, glaasjes fris, koele biertjes en hippe cocktails ook... En moet je nu wel of juist niet poetsen na het overgeven?

Deel 3 gaat over kiespijn en andere ongemak. Wanneer heb je met spoed een tandarts nodig en wat kan wachten tot na de vakantie?

Deel 4 tenslotte staat in het teken van taal. Je zal maar een tandarts nodig hebben in het buitenland. Imam zubobolju; hitno trebam zubara.

Nederlanders zijn erg tevreden over hun tandarts. Die krijgt van zijn patiënten gemiddeld een 8,8 voor de vakkundigheid. Ook de persoonlijke aandacht van de tandarts tijdens de behandeling en de behandeling zelf worden met datzelfde cijfer hoog gewaardeerd. Dat blijkt uit gegevens van klanttevredenheidstool Patiëntenvertellen.

Bejegening scoort het hoogst

In totaal namen tussen 2013 en 2018 bijna 71.000 patiënten deel aan een enquête. Zij kregen die van hun tandarts naar aanleiding van een periodieke controle of behandeling. Het hoogste cijfer geven de deelnemers voor de bejegening door hun tandarts, een 8,9. Hetzelfde geldt voor de hygiëne tijdens de behandeling. De uitleg over de behandeling krijgt een 8,5. De informatie over de kosten wordt met een 7,7 gewaardeerd.

Initiatief van de KNMT

Patiëntenvertellen is voortgekomen uit de vroegere patiëntenenquête van de KNMT, de beroepsorganisatie van tandartsen, orthodontisten en kaakchirurgen. Klantenvertellen biedt deze vragenlijst nu met goedkeuring van de KNMT aan tandartsen aan om klanttevredenheid te meten. Patiëntenvertellen is erkend door het Kwaliteitsregister Tandartsen (KRT).

Leren van ervaringen

De KNMT ziet Patiëntenvertellen als een manier voor tandartsen om kennis te nemen van de ervaringen van hun patiënten en de kwaliteit van hun zorg waar mogelijk te verbeteren. Jaarlijks publiceert de KNMT de geanonimiseerde uitkomsten van de patiëntbeoordelingen op de website staatvandemondzorg.nl.