De term 'bijzonder' wil niet per se zeggen dat het om moeilijke tandheelkunde gaat, maar om de aanspraak die deze mensen via de zorgverzekering maken op bijzondere tandheelkunde.

De ernstige aandoening van deze mensen kan betrekking hebben op de aangezicht, mond, kaken of gebit. Enkele voorbeelden:

1. je bent geboren met een afwijking van de mond en/of kaken (bijvoorbeeld schisis);
2. je hebt vanaf het begin tanden met een afwijkende bouw;
3. je hebt kanker in de mond gehad en/of je bent bestraald in het hoofd-halsgebied;
4. je hebt een ongeluk gehad waarbij je kaak is gebroken geweest en je bent daarbij tanden van kiezen kwijtgeraakt;
5. je hebt geen tanden en kiest meer en zeer ernstig geslonken kaken, waardoor je problemen hebt met het dragen van een kunstgebit;
6. je mist van nature enkele tanden en kiezen op strategische locaties.

Bovendien kunnen het andere aandoeningen zijn, die niet direct verband hebben op het gebit maar die gewone tandheelkundige zorg onmogelijk maken. Een paar voorbeelden:

1. je hebt een verstandelijke beperking; 
2. je bent extreem angstig voor de tandarts (met klachten van fobische angst); 
3. je heeft een extreme kokhalsneiging; 
4. door spasticiteit, ziekte van Parkinson, enz. heb je een dermate ernstige belemmering dat tandheelkundige behandeling op een normale wijze niet mogelijk is.

Ten slotte kan het betrekking hebben op een ziekte met ernstige gevolgen voor het gebit. Twee voorbeelden: 

1. je hebt een ernstige ziekte, zoals niet instelbare diabetes, HIV, aids, waardoor de tanden ernstig te lijden hebben; 
2. je hebt een ernstig tandheelkundig probleem waardoor een medische ingreep niet mogelijk is en uitgesteld moet worden (open hartoperatie, maar met verborgen ontstekingen in de mond).

Waar kun je deze hulp krijgen?

Soms kan je eigen tandarts je helpen. Maar meestal vergt deze hulp specifieke kennis en ervaring die niet elke tandarts in huis heeft. Je tandarts kan je dan aanmelden bij een speciaal Centrum voor Bijzondere Tandheelkunde. In Nederland zijn er ruim 15 grote centra voor bijzondere tandheelkunde en enkele kleinere. 

Ook kan je tandarts je naar een andere tandarts met specifieke kennis en vaardigheden  doorverwijzen, gericht op je probleem. Je tandarts weet daarvan en anders je zorgverzekeraar. 

Informeer ernaar als je denkt in aanmerking te komen voor deze bijzondere hulp.

De zorgverlening in de bijzondere tandheelkunde is gericht op je specifieke probleem en is daarom (in principe) van tijdelijke aard. Voor de overige tandheelkundige zorg dien je een beroep te doen op je eigen tandarts. 

Toestemming van de zorgverzekeraar

Om voor vergoeding in aanmerking te komen, dienen de behandelaars altijd voorafgaand aan de behandeling toestemming bij je zorgverzekeraar aan te vragen. Omdat het een vergoeding vanuit de basisverzekering betreft, is het wettelijk eigen risico van toepassing. Bij langdurige zorg komt deze wettelijke eigen bijdrage jaarlijks terug. 

Bovendien geldt er in bepaalde gevallen een eigen bijdrage, zoals bij de eigen tandarts.

Meestal niet voor orthodontie

Orthodontische behandelingen worden in de regel niet vergoed door zorgverzekeraars vanuit de basisverzekering, tenzij er sprake is van een zeer ernstige ontwikkelingsstoornis of groeistoornis en die stoornis ook door andere zorgverleners dan de tandarts of orthodontist moeten worden verholpen.

Mondzorg in zorginstellingen

Soms kunnen ernstige aandoeningen als gevolg hebben dat iemand in een zorginstelling verblijft. In een dergelijk geval worden behandelingen vergoed vanuit de Wlz (Wet langdurige zorg).